GfK: Konsumenci wciąż w kiepskich nastrojach. Wskaźniki na historycznie niskich poziomach

Stabilizacja, którą widać w badaniu nastrojów polskich konsumentów realizowanym przez firmę GfK, nie daje powodów do optymizmu. Średnie wyniki wciąż utrzymują się na bardzo niskim poziomie – w historii pomiarów gorzej było wyłącznie na początku pandemii koronawirusa, w marcu 2020 roku. Polacy szykują się „chude” miesiące, w których kluczowe będzie odpowiedzialne gospodarowanie domowym budżetem.

Barometr Nastrojów Konsumenckich GfK, czyli syntetyczny wskaźnik ilustrujący aktualne nastroje Polaków w zakresie postaw konsumenckich, wyniósł w październiku br. -20,1 i wzrósł o 0,2 p.p. w stosunku do poprzedniego miesiąca. Choć nad Wisłą wyniki są niskie, uśredniony wskaźnik dla Unii Europejskiej wskazuje na jeszcze niższy poziom -28,9.

Według badań GfK w październiku nastąpiło delikatnie odbicie w zakresie większości kluczowych składników barometru, z jednym wyjątkiem w postaci przyszłej sytuacji gospodarczej kraju.

– Minimalne odchylenia w relacji miesiąc do miesiąca mieszczą się w granicy błędu statystycznego. Kluczowy i bardziej miarodajny jest uśredniony pomiar z kilku ostatnich miesięcy, który jasno pokazuje, że nastroje konsumenckie są złe. I mogą być jeszcze gorsze. W perspektywie mamy dalszy wzrost inflacji, która może nie zatrzymać się na 20 procentach oraz widmo zimowego kryzysu energetycznego. Przed nami okres wyczekiwania i dużej niepewności, do którego polscy konsumenci na ten moment przygotowują się bardzo dojrzale. W decyzjach zakupowych widać rozwój smart shoppingu i jeszcze większą koncentrację na zaciskanie pasa. Na ten moment u nabywców nie obserwujemy jednak efektu paniki – Polacy czekają na to co nadejdzie i spodziewają się, że będzie trudniej niż dotychczas – mówi Artur Noga-Bogomilski, Head of Market Intelligence w GfK.

Fiskus robi coraz mniej kontroli podatkowych. Spadek rok do roku jest aż 29-procentowy [DANE MF]

Według danych pochodzących z resortu finansów, w ub.r. wszczęto ponad 12 tys. kontroli podatkowych, czyli o prawie 29% mniej niż rok wcześniej. Blisko 98 proc. z nich kończy stwierdzeniem nieprawidłowości. Patrząc na zestawienia dotyczące 2023 roku, widzimy, że uszczuplenia wyniosły prawie 2 mld zł.

W październiku br. ujemne nastroje konsumenckie dotyczyły większości grup wiekowych analizowanych przez GfK. Najwyższy wynik odnotowano w grupie od 15 do 22 lat (wskaźnik wyniósł 1 i był to jedyny dodatki odczyt w badaniu), zaś najniższy (-28,6) zarejestrowano wśród dojrzałych osób (50-59 lat). Zgodnie z danymi gromadzonymi przez GfK, niezmiennie wraz ze wzrostem wieku, wskaźnik nastrojów konsumenckich w Polsce osiąga proporcjonalnie niższy poziom, a w ostatnich miesiącach dysproporcje są bardzo mocno widoczne.

W przypadku podziału na płeć w październiku br. różnice w wynikach mężczyzn i kobiet były znacznie większe niż przed miesiącem. Gorsze nastroje utrzymują się wśród kobiet (-22,5). Dla porównania wśród mężczyzn średnia wyniosła -17,5.

Znaczących różnic w nastrojach konsumenckich nie widać w przypadku podziału na miejsce zamieszkania, jednak duża dysproporcja pojawia się w zestawieniu na różne poziomy wykształcenia. Najlepsze nastroje GfK odnotowało wśród konsumentów z wykształceniem podstawowym (-7,3), zaś najgorsze u osób z dyplomem wyższej uczelni (-27,9).

W październiku br. kluczowe składowe Barometru Nastrojów Konsumenckich kształtowały się następująco:

W 2023 roku kwota wstrzymanych zasiłków chorobowych poszła w górę o ponad 33 proc. r/r

Jak wynika z danych ZUS-u, w ub.r. przeprowadzono o ponad 7% więcej kontroli osób posiadających zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy niż w 2022 r. Z kolei o przeszło 21% wzrosła rdr. liczba wydanych zaświadczeń o skróceniu zasiłku chorobowego.

Informacje o badaniuBadanie zrealizowano w dniach 7-12 października 2022 r. w ramach wielotematycznego badania omnibusowego e-Bus metodą CAWI (wspomaganych komputerowo wywiadów z respondentami z wykorzystaniem ankiety umieszczonej w internecie) na kwotowej, reprezentatywnej przedmiotowo, ogólnopolskiej próbie n=1000 osób. Struktura respondentów została dobrana z zachowaniem rozkładu wybranych parametrów społeczno-demograficznych odzwierciedlającego rozkład tych cech w populacji generalnej.

Barometr może przyjmować wartości od –100 do +100 i jest to saldo pomiędzy opiniami pozytywnymi a negatywnymi. Dodatnia wartość barometru wskazuje na to, iż w danej fali badania liczba konsumentów nastawionych optymistycznie przeważa nad liczbą konsumentów nastawionymi pesymistycznie. Wartość ujemna barometru oznacza odwrócenie tej proporcji.

Barometr jest zagregowanym wskaźnikiem sporządzanym na zlecenie Komisji Europejskiej, wyliczanym od 1985 roku. Obecnie indeks obejmuje 27 krajów. Dane dla Polski pochodzą z badania GfK współfinansowanego przez Komisję Europejską.

Źródło: GfK