Latem wzrasta liczba kontroli celno-skarbowych na festynach. Tak dzieje się już od lat. Nie ukrywają tego poszczególne izby administracji skarbowej. Jednocześnie przekonują, że nie powstały zarządzenia, akty prawne czy plany ws. czynności w tym obszarze. Kontrolerów interesuje nie tylko kwestia wydawania paragonów. Zwracają uwagę na wyroby spirytusowe oferowane do sprzedaży i degustacji. W ten sposób zapobiegają zatruciu alkoholem niewiadomego pochodzenia. Anonimowe sygnały o nieprawidłowościach docierają od obywateli, którzy mają do dyspozycji Krajowy Telefon Interwencyjny KAS oraz skrzynkę e-mailową. Sama decyzja o kontroli jest podejmowana m.in. w oparciu o analizę ryzyka.
Czas na łowy
Z informacji uzyskanych w izbach administracji skarbowej wynika, że nie ma wydanych zarządzeń czy ustalonych planów w zakresie prowadzenia czynności kontrolnych podczas festynów na terenie danych województw. Jak podkreśla Anna Chałupa, Dyrektor Izby Administracji Skarbowej (IAS) we Wrocławiu, w powyższym zakresie obowiązują przepisy prawa dotyczące kontroli celno-skarbowej. Są one ujęte w ustawie o Krajowej Administracji Skarbowej i rozporządzeniach wykonawczych. Kontrolerzy odwiedzają targowiska, bazary, dożynki, festiwale i inne imprezy plenerowe.
– To są działania doraźne, prowadzone przez służbę celno-skarbową, wynikające z bieżącej analizy i realizacji wyznaczonych zadań, ukierunkowanych głównie na towary akcyzowe, tj. wyroby alkoholowe i tytoniowe. Widoczny jest wzrost kontroli w okresie wiosenno-letnim, ze względu na większą liczbę festynów i pikników w tym okresie. W 2018 roku w województwie świętokrzyskim przeprowadzono ich 7, a w pierwszym półroczu 2019 roku, tj. do 14 czerwca – 2 – informuje Anna Stępień, rzecznik prasowy IAS w Kielcach.
W wielu przypadkach są to działania prewencyjne. Agnieszka Pawlak, rzecznik prasowy Izby Administracji Skarbowej w Łodzi, zaznacza, że czynności podejmowane w tym obszarze mają nie tylko wymiar fiskalny. Odnoszą się do dbania o bezpieczeństwo obywateli, poprzez zapobieganie zatruciu alkoholem niewiadomego pochodzenia. Działania służą też zapewnieniu równej konkurencji legalnym producentom napojów spirytusowych.
– Kontrolerzy sprawdzają w szczególności, czy sprzedający rzetelnie deklaruje podstawę opodatkowania oraz prawidłowo oblicza i wpłaca podatek. Ponadto weryfikują ewidencjonowanie obrotu za pomocą kasy fiskalnej. Zwracają też uwagę na prawidłowość przestrzegania przepisów regulujących obrót wyrobami alkoholowymi oraz urządzania wykorzystywane do prowadzenia gier hazardowych – wyjaśnia st. rachmistrz Edyta Chabowska, rzecznik prasowy IAS w Rzeszowie.
Jeśli osoba świadcząca usługę lub sprzedająca towar nie wyda klientowi paragonu, to szybko może odczuć tego skutki. Ewa Markowicz, rzecznik prasowy Izby Administracji Skarbowej w Zielonej Górze, mówi, że najpierw pracownicy KAS przedstawiają się i okazują legitymacje służbowe oraz stałe upoważnienia do kontroli. Następnie informują o rodzaju wykroczenia, które zaobserwowali, jego kwalifikacji prawnej, a także wynikających z tego konsekwencji. Proponują mandat adekwatny do sytuacji, mieszczący się w granicach ustawowych. W przypadku odmowy przyjęcia kary, wyjaśniają, że sprawa zostanie skierowana na drogę postępowania sądowego.
Wzrost cen codziennych zakupów przekroczył właśnie granicę 5 proc. rok do roku. Do tego widać, że już tylko jedna kategoria ze wszystkich obserwowanych nie zdrożała. I tym razem na podium drożyzny znalazły się warzywa, słodycze i desery, a także owoce.
– Nielegalne wyroby alkoholowe, oferowane do sprzedaży lub degustacji, są obligatoryjnie zajmowane do postępowania podatkowego i karnego-skarbowego. W przypadku przedsiębiorców dodatkowo informowane są organy odpowiedzialne za wydawanie zezwoleń na prowadzenie określonej działalności gospodarczej – dodaje dyrektor Anna Chałupa.
W latach 2017-2019 funkcjonariusze Podkarpackiego Urzędu Celno-Skarbowego w Przemyślu przeprowadzili 6 kontroli o charakterze prewencyjnym na tego typu imprezach. I nie zostały stwierdzone nieprawidłowości w zakresie oferowania wyrobów spirytusowych. Natomiast od momentu utworzenia Krajowej Administracji Skarbowej (1 marca 2017 r.), IAS w Gdańsku, w wyniku przeprowadzonych działań kontrolnych ujawniła przypadki sprzedaży wyrobów akcyzowych bez polskich znaków akcyzy. Przy czym najwięcej nieprawidłowości odnotowano w zakresie nieewidencjonowania obrotu za pomocą kas fiskalnych.
Sygnały od obywateli
– Czynności kontrolne są prowadzone nie tylko na stanowiskach z alkoholem, ale także w innych punktach handlowych i gastronomicznych. Działania te nie podlegają uprzedniemu planowaniu. Wykonywane są w zależności od aktualnego kalendarza imprez i napływających informacji zewnętrznych. Obywatele zawiadamiają o nieprawidłowościach w zakresie ewidencjonowania przychodów na kasach rejestrujących – opisuje Karol Pepliński z Referatu Obsługi Klienta i Komunikacji Zewnętrznej Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku.
Przykładowo, komórki kontroli celno-skarbowej rynku Pomorskiego Urząd Celno-Skarbowego (PUCS) w Gdyni samodzielnie zbierają informacje dotyczące mających odbyć się w regionie imprez plenerowych. Spośród nich typują te, które zostaną skontrolowane. Z kolei do dyspozycji obywateli jest bezpłatny i całodobowy Krajowy Telefon Interwencyjny (800 060 000), co podkreśla Michał Kasprzak, rzecznik prasowy IAS w Katowicach. Linia ta służy przyjmowaniu informacji z całego kraju m.in. nt. naruszeń przepisów prawa podatkowego czy celnego. Ponadto, zgłoszenia przyjmowane są na adres – powiadomKAS@mf.gov.pl. Zarówno telefon interwencyjny, jak i e-mail, zapewniają anonimowe przekazanie wiadomości.
Trwają prace nad regulacjami, które pozwolą na szybsze rozpoznawanie spraw frankowych. Eksperci komentujący te doniesienia, przedstawiają wątpliwości w kwestii skuteczności wybranych pomysłów. Ale nie brakuje też opinii, że przygotowywane zmiany poprawią sytuację w sądach.
– Informacje otrzymywane od obywateli są traktowane bardzo poważnie, podlegają weryfikacji i sprawdzeniu. Często stanowią podstawę dalszych niezwłocznych działań kontrolnych. Co ważne, część z nich znajduje potwierdzenie poprzez skuteczne kontrole zakończone konkretnymi ujawnieniami – stwierdza Konrad Zawada, rzecznik prasowy Izby Administracji Skarbowej w Krakowie.
Jak podkreśla Michał Kasprzak, decyzja o konieczności przeprowadzenia każdego rodzaju kontroli, w tym również podczas festynów, należy do kierowników jednostek. Mowa tu o naczelnikach urzędów skarbowych oraz o Naczelniku Urzędu Celno-Skarbowego. Postanowienie jest oparte m.in. o analizę ryzyka.
– Przy szacowaniu ryzyka bierze się pod uwagę dwa kryteria. To prawdopodobieństwo zaistnienia negatywnego zdarzenia oraz jego ewentualne następstwa, w tym finansowe, np. istotne dla budżetu państwa. Przyszłe sytuacje są przewidywane m.in. na podstawie posiadanych danych historycznych, obrazujących skalę występowania danego zjawiska w przeszłości, z uwzględnieniem charakteru jego zmian. Podejmowane działania są adekwatne do poziomu ryzyka oszacowanego wg trzystopniowej skali, tj. wysokie, średnie lub niskie – wyjaśnia Konrad Zawada.
Dyrektor IAS w Łodzi wielokrotnie informował o obowiązku przestrzegania przepisów prawa podatkowego. W tym celu przesyłano ulotki odnoszące się do nielegalnej sprzedaży napojów alkoholowych, co podkreśla Agnieszka Pawlak. Z kolei opolska KAS prowadziła akcję edukacyjną, w ramach której przeprowadzono szkolenie „Organizacja festynu przez lokalne społeczności – obowiązki podatkowe organizatorów”. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele lokalnych organizacji społecznych, rad sołeckich i rodziców, a także przedsiębiorcy oraz pracownicy Urzędu Gminy, o czym informuje Bożena Kaleta, zastępca dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Opolu.
– Działania prewencyjne, informacyjne i edukacyjne są podejmowane równocześnie z tymi o charakterze kontrolno-sankcyjnym. Pomimo braku akceptacji społecznej dla przedsiębiorców działających w szarej strefie zawsze znajdą się przypadki naruszenia i obejścia przepisów prawa – podsumowuje rzecznik Izby Administracji Skarbowej w Krakowie.
Wszelkie prawa zastrzeżone. Materiał chroniony jest przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku o ochronie baz danych. Materiał może być wykorzystany (w tym dalej publicznie udostępniany) wyłącznie przez zarejestrowanych Użytkowników serwisu, tj. dziennikarzy/media. Jakiekolwiek wykorzystywanie przez nieuprawnione osoby (poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami) jest zabronione.