Wykluczenie z rynku Ubera i Taxify może być niezgodne z unijnym prawem? Branża już to sprawdza

Korporacje taksówkowe nie chcą się pozbyć konkurencji, ale oczekują równego traktowania wszystkich podmiotów. Ich oponenci uważają zmiany, proponowane przez Ministerstwo Infrastruktury, za archaiczne i nieprzystające do prawa UE. Wprowadzenie licencji dla pośredników oceniają jako poważne utrudnianie dostępu do rynku. Konieczność rejestracji w CEIDG bądź posiadania numeru KRS przez spółkę ma być nadmiarem biurokracji i chęcią usunięcia technologicznych spółek transportowych z obecnego obiegu. Z kolei taksówkarze chcą, by Uber czy Taxify odpowiadały za przejazdy tak samo jak oni. Są też przekonani, że co najmniej 25% wydatków, ponoszonych przez Polaków na przewozy, jest transferowana za granicę bez opodatkowania. I dodają, że na to nie powinno być zgody.

Ministerstwo Infrastruktury niespodziewanie przesłało do Rady Ministrów projekt ustawy o transporcie, która może utrudnić lub uniemożliwić działalność przewoźników – operatorów aplikacji umożliwiających przewóz pasażerów przez kierowców niebędących taksówkarzami. Zdaniem Krzysztofa Urbana, dyrektora zarządzającego firmą mytaxi, zmiany zmierzają w kierunku zapewnienia jednolitych, minimalnych wymogów wobec wszystkich kierowców świadczących takie usługi.

– Dzięki ustawie tacy przewoźnicy wreszcie będą rozliczani za to, co robią. Na warszawskim rynku jest nie tylko Uber czy Taxify, ale co najmniej 40 podmiotów wykonujących, według obowiązującego w Polsce prawa, nielegalny przewóz osób. Aplikacje taksówkowe takie jak mytaxi czy iTaxi pokazują, że model biznesowy Ubera można zastosować w pracy z licencjonowanymi taksówkarzami. Obecnie nie ma przepisów dla pośredników, którzy przyjmują i wydają zlecenia przewozu. Zatem nie odpowiadają za to, co dzieje się po kursie – komentuje Artur Wnorowski, wiceprzewodniczący Związku Zawodowego Taksówkarzy „Warszawski Taksówkarz”.

Według Alexa Kartsela, country managera Taxify w Polsce, firma jest otwarta na współpracę z decydentami politycznymi, zarówno na szczeblu centralnym, jak i samorządowym, w zakresie uregulowania rynku przewozu osób. Mimo zaproponowanych, niekorzystnych dla firmy zmian, które pojawiły się w projekcie ustawy, liczy ona na możliwość prowadzenia dialogu, uwzględniającego argumenty każdej ze stron.

[ANALIZA] Drożyzna szybko się nie zatrzyma. Do końca roku konsumentów w sklepach czekają dwa wstrząsy

Eksperci twierdzą, że po wakacjach zakupy zdrożeją r/r o ok. 5%. Argumentują to m.in. wzrostem inflacji, cen gazu i energii elektrycznej, a także poprawą sytuacji finansowej Polaków. Niektórzy przewidują też, że przed świętami wzrosty cen sięgną nawet 6-7% rdr. 

Zdaniem Artura Wnorowskiego licencjonowani taksówkarze są pod pełną kontrolą. Szefowie korporacji taksówkowych oraz Miasto Stołeczne Warszawa posiadają ich dane i udostępniają na żądanie odpowiednich służb. U innowacji technologicznych nie ma takiego wymogu. Usługodawca udziela aplikacji, a po stronie kierowcy leżą wszystkie problemy związane z licencjami czy ubezpieczeniami i innymi dokumentami obowiązującymi w polskim prawie. W efekcie nie ma kogo pociągnąć do odpowiedzialności, oprócz kierowcy wykonującego przewóz.

– Proponowane zmiany w ustawie są archaiczne i niejednoznaczne. Ograniczają możliwość korzystania z aplikacji do zamawiania przejazdu kierowcom, a pasażerom – prawa wyboru. Dodatkowe formalności biurokratyczne utrudniają funkcjonowanie firm z branży nowoczesnych technologii w Polsce. Na razie czekamy przede wszystkim na opinię, czy takie zapisy są zgodne z prawem unijnym – mówi Alex Kartsel.

W opinii Krzysztofa Urbana, konkurencja na rynku jest pozytywnym czynnikiem motywującym do dalszego rozwoju, jednak musi się ona odbywać na uczciwych prawach dla wszystkich. Nowa ustawa regulująca wykonywanie usług przewozu osób w miastach powinna wprowadzić transparentne i równe zasady postępowania dla wszystkich uczestników rynku. Dyrektor zarządzający mytaxi uważa również, że usługi taksówkowe i przewozu osób powinny zostać objęte takimi samymi regulacjami, tzn. przywilejami jak i ograniczeniami.

W 7 miesięcy br. zarejestrowano ponad 320 tys. nowych osobówek. To o blisko 17 proc. więcej niż rok wcześniej

W pierwszych 7 miesiącach 2024 r. liczba zarejestrowanych nowych pojazdów osobowych wzrosła o blisko 17% w porównaniu z analogicznym okresem 2023 r. Wzrosty w poszczególnych województwach wyniosły od blisko 7% do przeszło 41% rdr.

– W Estonii, kraju przyjaznym startupom, gdy na rynku pojawiło się Taxify i inne tego typu aplikacje, rząd podjął pierwsze próby uregulowania tematu. W 2017 roku wypracowano porozumienie satysfakcjonujące wszystkich. Wprowadzono jedną licencję dla taksówkarzy i kierowców niezawodowych, której koszt wynosi ok. 40 euro. Ponadto każdy kierowca świadczący usługę przewozu osób musi posiadać legitymację i kartę pojazdu – wskazuje ekspert z Taxify.

Natomiast Artur Wnorowski jest przekonany, że co najmniej 25% pieniędzy wydawanych przez Polaków na usługi przewozowe oferowane przez Uber lub Taxify jest transferowana za granicę bez opodatkowania. Twierdzi też, że sam za przykładowo zarobione 100 zł oddaje daniny w kraju, a z tych samych kwot u przewoźników działających w szarej strefie 25 zł trafia do USA i 5 zł do Holandii, do centrów billingowych zagranicznych spółek. Partnerzy innowacji technologicznych zatrudniają zwykle obcokrajowców, wykorzystując ich nieświadomość, bo Polacy znający przepisy nie podejmą takiej pracy z uwagi na zagrożenie karami administracyjnymi za wykonywanie transportu bez wymaganych uprawnień. Nowe prawo ma też wprowadzić licencje dla pośredników, jak Uber czy Taxify.

– To nadmierne obciążenie utrudniające dostęp do rynku i ograniczające konkurencję. Zgodnie z unijną dyrektywą takie wymogi powinny być przyznawane w sposób niedyskryminujący. Wszelkie ograniczenia tej wolności muszą być uzasadnione i proporcjonalne. Zasady nakładania sankcji powinny być jasno określone. Co więcej, uważamy, że należy wdrażać rozwiązania uwzględniające prymat cyfryzacji. A to właśnie imperatyw uznany przez polskie władze – podsumowuje Krzysztof Urban, dyrektor zarządzający mytaxi.